اخبار کودکان کار و خیابان

توجه به ضرورت مقابله با کار کودک در سند ملی کار شایسته، اخیرا در دولت «سند ملی کار شایسته و سیاست‌های اشتغال مبتنی بر سند ملی کار شایسته» تصویب شد. در جزء 1 از قسمت «پ» بند 2، این سند، محو کار کودک در زمرهِ حقوقِ بنیادینِ کار قرار داده شده است که طبیعتاً همه نهادها باید بدان توجه کرده و برای رعایت آن تلاش کنند. در خردادماه، روز جهانیِ مقابله با کار کودک، فرصتِ مغتنمی بود تا فعالان حقوق کودک، این‌گونه مصوبات را مبنای ارتقاء وضعیت موجود قرار دهند اگرچه معلوم نیست در عمل تا چه اندازه به این مصوبات عمل خواهد شد.

عناوین مقاله: (کلیک نمایید)

انتقاد از طرحهای موقت ساماندهی کودکان کار
نیم میلیون کودک در جستجوی کار در کشور
کودکان زباله گرد در تهران

انتقاد از طرح‌های موقت سامان‌دهی کودکان کار و خیابان

مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان با انتقاد از طرح‌های موقت سامان‌دهی کودکان کار و خیابان پیشنهاد کرد که سازمان بهزیستی به جای برنامه‌های مقطعی، نگاه بلندمدت‌تری داشته باشد و به تدوین برنامه عملی دست بزند که با همکاری نهادهای مدنی و دولتی است.

وی با بیان این‌که در این طرح، نیروی انتظامی برای مدتی کودکان را از سطح خیابان جمع‌آوری و در جایی نگهداری می‌کند، اظهار کرد: این درحالیست که طی این فرایند، هم خود کودکان و هم خانواده‌های آنان دچار آسیب می‌شوند و بعد از مدتی بازهم به خیابان‌ها برمی‌گردند. دلیل این موضوع این است که برای سازوکارهای پشتیبانِ این طرح، اندیشه‌ای نشده است و برنامه مشخصی وجود ندارد.

مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان با انتقاد از خلأ برنامه مشخص، طی سال‌های اخیر تصریح کرد: اگر قصد دارند اقدام مؤثری انجام دهند باید این دستگاه‌ها برنامه عملی خود را روی میز بگذارند و بگویند طی یکی دو سال آینده چه برنامه‌ای دارند و می‌خواهند چگونه کمک کنند تا این کودکان به عرصه تحصیل و توانمندی برگردند؟ سازمان‌های مردم نهاد هم دقیقاً روی همین موضوع نسبت به بهزیستی انتقاد دارند.

یزدانی در مورد اظهارات اخیر معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در خصوص همکاری دو سازمان مردم نهاد در روند سامان‌دهی کودکان کار و خیابان نیز تصریح کرد: براساس این اظهارات، گفته شده است که سازمان‌های مردم‌نهاد در این طرح همکاری می‌کنند، اما این‌طور نیست. تنها یک NGO در حال همکاری با سازمان بهزیستی است.

وی افزود: مجموعه سازمان‌های مردم‌نهادِ عضو «شبکه یاری کودکان کار و خیابان» نسبت به اقدامات سازمان مردم‌نهادِ مذکور موضع گرفتند و درنهایت، این مؤسسه از شبکه اخراج شد؛ به‌همین دلیل، چنین اظهاراتی که سازمان‌های مردم‌نهاد درحال همکاری با بهزیستی هستند، امری غیرواقعی است.

مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان ادامه داد: پیشنهاد ما این است که مجموعه سمن‌های فعال در این حوزه اعلام آمادگی کنند تا همه در فرایند تدوین یک برنامه عمل مشارکت داشته و آن‌را عملیاتی کنند. به‌عبارت دیگر پیشنهاد ما تدوین یک برنامه عمل مشخص است که طی آن کودکان و خانواده‌هایشان کمترین آسیب را ببینند. معتقدیم بهزیستی به‌جای برنامه‌های مقطعی باید یک نگاه بلند مدت‌تر داشته باشد و به تدوین برنامه عملی دست بزند که با همکاری نهادهای مدنی و دولتی است.

یزدانی همچنین پیشنهاد بازدید نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهادِ فعال در حوزه حقوق کودک را برای بازدید از محل نگهداری کودکان کار و خیابان مطرح کرد و گفت: نمایندگان این سازمان‌های مردم‌نهاد، اگرچه با کلیت برنامه موافق نیستند اما می‌توانند دست کم نقش نظارتی ایفا کنند.

(ماخذ: ایسنا)

نیم میلیون کودک کار در کشور وجود دارد

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار با انتشار گزارشی اعلام کرد که باتوجه به بررسی‌ها در سال ۹۶، نیم میلیون کودک کار در کشور وجود دارد.

(ماخذ: کانال انجمن حمایت از حقوق کودکان)

برخی از نتایج قابل تامل پژوهش مربوط به زباله‌گردی در تهران و نقش کودکان

در گزارشی‌که در مورد پژوهش یاد شده ارائه شده آمده است: کودکان زباله‌گرد، واژه رنج‌آوری که هر روز مصادیق آن‌را در خیابان‌های شهر می‌بینیم. کودکانی‌که به‌جای حضور در فرآیند آموزش و توانمند شدن و حضور در کنار خانواده خود تا نیمه‌های شب در لابه‌لای زباله‌های شهر به‌دنبال کسب معاش هستند. معاشی که نظام بازار خودتنظیم‌گر، آن‌را از ایشان دریغ کرده است و کودکی آنان را به یغما برده است.

این پژوهش با هدف حذف کار زباله‌گردی کودکان آغاز شد. گرچه این حذف به‌واسطه پیچیدگیِ موضوع، نیاز به مشارکت گسترده‌ای دارد اما انجمن بر آن است که این امر شدنی است و لازم است به گونه‌ای صورت پذیرد که کودکان درگیر در این کار، نیز آسیبی نبینند. بدین واسطه چاره‌اندیشی برای حذف کار زباله‌گردی کودکان به مشارکتی مستمر و گسترده بین نهادهای مدنی و نهادهای مسئول مثل شورای شهر، شهرداری و وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی نیاز دارد. البته باتوجه به اینکه درصد بالایی از این کودکان، اهل افغانستان هستند همکاری نهادهای بین‌المللی مانند یونیسف و نهادهای محلی در محل تولد آنان نیز لازم است. (که البته کار را کمی پیچیده‌تر می‌کند)

آن‌چه مسلم است آن است که این کودکان، لازم است در سریع‌ترین زمان ممکن به آغوش خانواده‌های خود بازگردند و در چرخه آموزش و توانمندسازی وارد شوند. چه کودکان ایرانی و چه کودکان افغانستانی؛

یک نکته برای حمایت از این کودکان، منابع مالی است. با توجه به سهم اندک این کودکان از ارزش زباله‌های شهر، پیشنهاد مشخص آن است که سه درصد از منابع حاصل از زباله که با اصلاح اندکی در نظام مدیریت پسماند و تغییر مناسبات در آن می‌تواند حاصل شود به این حمایت تخصیص داده شود. کودکان زیر ۱۵ سال با حمایت‌های لازم، سریع‌تر به دامن خانواده خود بازگردند و حمایت‌های لازم نیز از این محل برای حمایت از خانواده‌های آن‌ها صورت پذیرد و کودکان بالای ۱۵ سال نیز از این چرخه خارج شوند و بنابه خواست خود یا سرپرست‌شان دوره‌های مهارت‌آموزی در زمینه‌های مختلف را طی کنند و در صورت تمایل و امکان به محل زندگی قبلی خود بروند یا در کارهای متناسب با سن و توان و تخصیص که یاد گرفته‌اند با شرایط خاص (مثل کار نیمه وقت و با پوشش‌های حمایتی از قبیل بیمه) مشغول به کار گردند.

آن‌چه که مسلم است براساس قانون کار جمهوری اسلامی، کنوانسیون حقوقِ کودک و همچنین مقاوله‌نامه محو فوریِ بدترین اشکال کار کودک، کار زباله‌گردی برای تمامی افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است.

(ماخذ: خبرآنلاین)