خانواده‌های متقاضی فرزندخواندگی برای پذیرش سرپرستی کودکان باید به سازمان بهزیستی مراجعه کنند اما سرپرستی این کودکان شرایط و ضوابط خاصی دارد که این خانواده‌ها باید از آنها برخوردار باشند. براساس قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب سال ۹۲ که در اجرای اصل 123 قانون اساسی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است کلیه اتباع ایرانی مقیم ایران و ایرانیان مقیم خارج از کشور می‌توانند سرپرستی کودکان و نوجوانان مشمول این قانون را با رعایت مقررات مندرج در آن و با حکم دادگاه صالحه برعهده بگیرند.
فرآیند فرزندخواندگی:
شامل دریافت و بررسی درخواست اولیه متقاضیان از سوی بهزیستی می‌شود که در صورت تایید این درخواست متقاضیان باید برگ مصاحبه اولیه توسط بهزیستی شهرستان و برگ مشخصات فردی و تقاضانامه توسط متقاضیان را تکمیل کنند.
بعد از بررسی مدارک متقاضیان و بازدید از منزل از سوی مددکاران اجتماعی، متقاضیان به سازمان پزشکی قانونی، اداره تشخیص هویت، مراکز مشاوره و خدمات روانشناسی معرفی می‌شود.
در مرحله بعد پس از بررسی از نظر روانشناسی و اداره تشخیص هویت از متقاضیان به کمیته فرزندپذیری دعوت می‌شود. بعد از تایید متقاضیان، کودک مذکور معرفی می‌شود و در این مرحله متقاضیان به مشاور دینی و به دادگاه صالحه معرفی می‌شوند. بعد از صدور رأی سرپرستی به شکل قرار شش ماهه آزمایشی، امین موقت یا قیم کودک به خانواده تحویل داده می‌شود و خانواده به مرکز مشاوره جهت دوره‌های والدگری معرفی می‌شوند.
سپس مادرخوانده به اداره محل خدمت معرفی می‌شود و در وضعیت فرزندپذیری در دوره شش ماهه آزمایشی نظارت می‌شود و گزارش مددکاری به دادگاه تهیه و ارسال می‌شود.
در این مرحله صدور حکم دائم فرزندخواندگی صادر می‌شود و پیگیری و نظارت تا سن ۱۸سالگی طبق دستورالعمل برای احکام فرزندخواندگی، امین موقت و قیم صورت می‌پذیرد. در هریک از این مراحل در صورت رد صلاحیت، در همان مرحله پایان می‌پذیرد.
شرایط افراد متقاضی برای فرزندخواندگی
الف: زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آنان گذشته باشد و از این ازدواج، صاحب فرزند نشده باشند، مشروط به این که دست‌کم یکی از آنان بیش از ۳۰ سال سن داشته باشند.
ب: زن و شوهر دارای فرزند، مشروط بر این که دست‌کم یکی از آنان بیش از ۳۰ سال سن داشته باشد.
ج: دختران و زنان بدون شوهر در صورتی‌که دست‌کم ۳۰ سال سن داشته باشند. منحصرا حق سرپرستی اناث را خواهند داشت.
تبصره 1: چنانچه به تشخیص سازمان پزشکی قانونی امکان بچه‌دار شدن زوجین وجود نداشته باشد درخواست کننده از شرط مدت پنج سال مقرر بند الف، مستثنی هستند.
تبصره ۲ : چنانچه درخواست‌کنندگان سرپرستی از بستگان کودک یا نوجوان باشند دادگاه با گرفتن نظر سازمان و با رعایت مصلحت کودک و نوجوان می‌تواند آنان را از برخی شرایط مقرر در این ماده مستثنی کند.
تبصره ۳: اولویت در پذیرش سرپرستی به ترتیب با زن و شوهر بدون فرزند، سپس زنان و دختران بدون شوهر فاقد فرزند و در نهایت زن و شوهر دارای فرزند است.
تبصره ۴:درخواست کنندگان کمتر از ۵۰ سال سن نسبت به درخواست کنندگانی که ۵۰ سال و بیشتر دارند در شرایط مساوی اولویت دارند.
تبصره 5: در مواردی‌که زن و شوهر، درخواست کننده سرپرستی باشند درخواست باید به‌طور مشترک از طرف آنها تنظیم و ارائه شود.
سایر شرایط متقاضیان سرپرستی شامل تقید به انجام واجبات و ترک محرمات، عدم محکومیت جزایی موثر با رعایت موارد مقرر در قانون مجازات اسلامی، تمکن مالی، عدم حجر، سلامت جسمی و روانی لازم و توانایی عملی برای نگهداری و تربیت کودکان و نوجوانان تحت سرپرستی، نداشتن اعتیاد به مواد مخدر، روان‌گردان و الکل، صلاحیت اخلاقی، عدم ابتلا به بیماری‌های واگیر یا صعب‌العلاج و اعتقاد به یکی از ادیان مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛
