سازمانهای مردم نهاد و شکاف دولت-ملت
نگاهی به کتاب کنشگران مرزی
زمان |
سهشنبه 21 اسفند 1403 |
ساعت | 16 تا 18 |
آدرس | خیابان وزرا، کوچه بیستم، پلاک ۶، طبقه دوم |
مشاهدۀ آنلاین | https://instagram.com/bemehrbani |
شکاف دولت-ملت یکی از مسائل همواره زندۀ جامعۀ ایران و یکی از موانع توسعه آن به حساب میآید. این شکاف در دورههایی توسط بعضی از افراد و نهادها اندکی کمتر شده است و پلهایی از ارتباط شکل گرفته است. در روایت دکتر مقصود فراستخواه این افراد یا نهادها کنشگران مرزی جامعه هستند که پایی در دولت و پایی در جامعه دارند و در بحرانهای موجود میتوانند نقش واسط را ایفا کنند. در نگاه اول به نظر میرسد کنشگران مرزی نهادی در انجام این وظیفه موفقتر خواهند بود و ارتباط را بهتر حفظ میکنند. شاید به این دلیل که انتقال تجربۀ موثرتری در خلال فعالیت نهادی رخ میدهد و نقش واسطهگری دوام بیشتری پیدا میکند. از سوی دیگر چون نهادهای مدنی به خاطر وابستگیهای حقوقی نیازمند حفظ ارتباط با دولت هستند و به یکباره نمیتوانند از دولت فاصله بگیرند انگیزۀ بیشتری برای کنشگری واسطه ای دارند. با این حال واسطهگری برای سازمانهای مردمنهاد مخاطرات بیشتری نیز دارد. از جمله اینکه موجبات بدبینی جامعه را بیش از کنشگران فردی فراهم میکند و حتی میتواند اثرگذاری اجتماعی آنها را نیز تهدید کند.
در نشست بیستوهفتم خیروخرد با حضور دکتر مقصود فراستخواه به کتاب «کنشگران مرزی» خواهیم پرداخت. این کتاب اکنون به چاپ هفتم رسیده و کتاب برگزیده سال1403 در علوم اجتماعی شده است. ما در این نشست از منظر یک سازمانهای مردم نهاد به سراغ کتاب می رویم و تلاش میکنیم به چند سوال مشخص در مورد کنشگران مرزی نهادی بپردازیم.
- آیا میتوان نهادهایی که توانسته باشند نقش کنشگر مرزی را بازی کنند در تاریخ ایران پیدا کرد؟
- کنشگر مرزی نهادی چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
(آیا شیوۀ تاسیس یا اساسنامه یا چیزی از این دست است که آن را به یک نهاد واسط تبدیل میکند یا لحظاتی بحرانی وجود دارد که نقش واسطهگری خلق میشود؟)
- آیا نهادهای مدنی موجود ظرفیت کنشگری مرزی را دارند یا در وضعیت فعلی ناچارند برای بقا خود به یک سمت بخزند و خود به شکاف موجود دامن بزنند؟
- آیا نقد نخبهگرایی که به کنشگران مرزی فردی وارد میشود با خلق کنشگران نهادی قابل پاسخ است؟
(به بیان دیگر آیا کنشگران نهاد میتوانند در کم کردن شکلاف میان طبقات پایین جامعه و دولت نقش بهتری نسبت به کنشگران فردی داشته باشند؟ در این نگاه نهادهایی که در مرز بین نهاد مدنی و خیریه عمل میکنند شاید موفقیت بیشتر داشته باشند)