دارالاکرام دوازدهمین نشست خیر و خرد را برگزار کرد
موسسه خیریه و عام‌المنفعه دارالاکرام که حامی آموزش بیش از 7 هزار دانش‌آموز مستعد فاقد سرپرست موثر از سراسر ایران است، دوازدهمین نشست خیر و خرد را در راستای مسئولیت اجتماعی و ترویج خیر ماندگار، با موضوع «حال و آینده‌ی مسائل اجتماعی ایران و خیرخواهی‌های موثر آموزشی» با حضور دکتر هادی خانیکی، پژوهشگر و مترجم حوزه‌ی علوم اجتماعی و علوم ارتباطات برگزار کرد.
بر اساس مطالعات و پژوهش‌های اجتماعی که پیش از انقلاب اسلامی 57 تا کنون انجام گرفته است، جامعه‌ی ایران در معرض تحولات پردامنه‌ای قرار داشته که در کانون آنها وضعیت همبستگی اجتماعی و ضعف و قوت آن در خور توجه است. اینکه همبستگی به کدام سو رفته است و می‌رود و نیز امور نیکوکارانه و اقدام مدنی به طور عام و شمول آن به حوزه تعلیم و تربیت به طور خاص چه سمت و سویی یافته و با چه بایدها و نبایدهای نظری و تجربی روبهروست موضوعیست که در سه بخش نظری (رهیافتهای پژوهشی)، تجربی (مطالعات موردی/ مدنی) و چشم‌اندازی برای آینده (گفت‌وگو) در این نشست مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و در نشست‌های بعدی نیز به آنها پرداخته خواهد شد.
جامعه ما فردگرایانه‌تر و مادی‌گراتر شده و نظام ترجیحات ارزشی از فداکاری و ایثار به سمت منفعت‌طلبی رفته است. ضعف نظام ارزش‌های اخلاقی و احساس زوال اجتماعی مجموعه‌ای از چیزهایی هستند که خطر گسیختگی را زیاد می‌کنند. رشد اقدامات خیرخواهانه در مقابل این عوامل قرار می‌گیرند.
هادی خانیکی
در دوازدهمین نشست از این سلسله نشست‌ها که در حوزه ادبیات خیر برگزار می‌‌شوند و به بررسی آسیب‌هایی می‌پردازند که خیریه‌ها، نیکوکاران و جامعه هدف با آن مواجه هستند، دکتر هادی خانیکی به طرح این پرسش درباره کار خیر پرداخت: این که فرزندانی از ایران ترغیب شوند که در سرزمین پدری بمانند و به کشاورزی ادامه دهند بهتر است یا اینکه در تهران مهندس و جامعه شناس و پزشک و حقوقدان شوند و بعد هم از ایران بروند؟
وی گفت: پاسخ دم دستی این است که اگر ملی بیندیشیم و بخواهیم سرمایه‌های ملی از دست نروند، باید بگوییم که این افراد باید در سطحی از پیشرفت قرار نگیرند که با مدیریت بحرانی جامعه ناسازگار است. کفش کوچک و پای دویدن سازگار نیست.
پاسخ دیگر این است که بدون اندیشیدن به آینده، بگوییم که وظیفه ما این است که این کار خیر را انجام بدهیم و این افراد را وارد زمینه مساعدتر بکنیم.
راه حل سوم کاری است که جامعه یاوری و دارالاکرام و خیریه‌هایی از این دست انجام داده‌اند اما باید دید که چطور این افراد می‌توانند بخشی از سرمایه‌ای بشوند که نسبت به ویرانی‌ها و کاستی‌ها حساس شوند.
دکتر خانیکی افزود: در چرخه‌ی کار خیر موثر باید به بازگشت کار خیر هم فکر کرد، در حالی که کاری که خیریه‌ها انجام می‌دهند کمک به کودک بازمانده از تحصیل یا ساخت مدرسه و تقویت ضعف‌ها و ناتوانی‌ها و توانمند کردن افراد است.
خانیکی در ادامه گفت: 24 پیمایشی که در سه دهه اخیر انجام گرفته نشان می‌دهد که جامعه ایران خیلی در معرض تغییرات شتابان است. بالا رفتن سطح سواد، افزایش شهرنشینی، استفاده از رسانه‌ها، بالا رفتن میزان مشارکت زنان و نیز ورود جوانان به اجتماع، ایران را به جامعه‌ای دستخوش تغییر تبدیل کرده است و این تغییرات نشان می‌دهد که مسئله ایران رویایی میان دو وجه همبسته‌ساز و گسیخته‌ساز بوده است. روندی از این تحولات جامعه را به سمت گسیختگی هرچه بیشتر می‌کشانده که بخشی از آن در بعد مدیریت و حکمروایی بوده و بخشی هم در خود جامعه تغییرات پردامنه اجتماعی را سبب شده است. اگر روال تضعیف یا زوال همبستگی اجتماعی دنبال می‌شد، اکنون ما در یک پرتگاه قرار گرفته بودیم؛ اما در برابر، روندهایی هم هستند که نوعی جدید از همبستگی‌ها را تقویت می‌کرده و عمدتا در سطح جامعه بوده است و شاید بتوان گفت موضوع کار این نهادها هم شکل‌گیری همین روندهای همبستگی بوده است.
خانیکی در پایان با بیان اینکه امر خیرخواهانه امری متکثر است، درباره نشانگان و نمادهای روندهای همبسته‌ساز و گسیخته‌ساز گفت: می‌توانیم هر دو روند را با یک نشانگان عاطفی، نگرشی و رفتاری ببینیم و بررسی کنیم که کجا می‌شود ترمیم کرد و همبستگی ایجاد کرد و در کجا می‌شود کار نو تولید کرد. احساس تعلق و همدردی اعتماد و مسئولیت‌پذیری نشانگان همبستگی هستند که اگر بتوانیم آنها را استخراج کنیم و برایش کاری انجام دهیم، همبستگی را تقویت کرده‌ایم.
کاهش توان تولید ثروت و رشد فقر و نابرابری، بیکاری، فساد سازمان‌یافته و حاشیه‌نشینی عوامل عینی‌ای هستند که گسیختگی را ایجاد کرده‌اند؛ در حالی که در مقابل آن عوامل نگرشی نیز وجود دارد. پیمایش‌های مختلف چنین نشان می‌دهد که جامعه ما فردگرایانه‌تر و مادی‌گراتر شده و نظام ترجیحات ارزشی از فداکاری و ایثار به سمت منفعت‌طلبی رفته است. ضعف نظام ارزش‌های اخلاقی و احساس زوال اجتماعی مجموعه‌ای از چیزهایی هستند که خطر گسیختگی را زیاد می‌کنند. رشد اقدامات خیرخواهانه در مقابل این عوامل قرار می‌گیرند که سال گذشته بعد از شیوع کرونا و تاثیر آن بر نظام آموزش و پرورش، هرچه رشته کرده بودیم پنبه کرد و کرونا مدرسه را وارد موبایل کرد و از آنجا به بعد اقدام خیرخواهانه دیگری که صورت گرفت این بود که چطور اقلام الکترونیک را تهیه کنیم تا تمام بچه‌ها آموزش ببینند.
خبر برگزاری این نشست در خبرگزاری‌های زیر منتشر شده است:
صوت کامل دوازدهمین نشست خیر و خرد:
ویدئوی کامل دوازدهمین نشست خیر و خرد:
